bonheur

bonheur, n.


1. (félicité) bliss/blys(s)/blīþs/blīds (f. jō) > a.m. bliss, v.s. blīdsea/blīzza (f.) ♦ blīþnes (f. jō) ♦ drēam (m. a) > a.m. dream, v.n. draumr, v.h.a. troum (m. a) > all.m. Traum ♦ ēadwela (m. an) ♦ ēstnes (f. jō) ♦ fægennes (f. jō) ♦ (ge)fēa, v.h.a. gifēho {m. an} ♦ gefeohtsumnes (f. jō) ♦ (ge)glædnes/(ge)glednes (f. jō) ♦ gesǣlignes (f. jō) ♦ (ge)sǣlþ/(ge)sēlþ/(ge)sȳlþ (f. ō), v.h.a. sālida (f. ōn), v.s. sālđa ♦ glædscipe (m. i) ♦ glīwstæf/glēostæf (m. a) ♦ hyhtwynn (f. i) ♦ liss/līþs (f. jō) ♦ rē(o)tu (f.) ♦ wynsummung (f. ō).
bonheur céleste
gesǣlignes (f. jō) ♦ (ge)sǣlþ ← ♦ goddrēam (m. a) ♦ he(o)fon/heawen/heben/heofan/heofen (m. a) > a.m. heaven ♦ heofondrēam (m. a) ♦ lyftwynn (f. i) ♦ sweg(e)ldrēam (m. a) ♦ wuldorblǣd (m. a) ♦ wuldordrēam (m. a). bonheur espéré hyhtwilla (m. an). bonheur éternel sindrēam (m. a). avec bonheur gesǣliglīce, v.s. sāliglīhho ♦ lustbǣrlīce. don du bonheur ēadgi(e)fu (f. ō). terre de bonheur (Paradis) wynland (nt. a).

2. (bien-être, prospérité) duguþ/dugoþ/dugaþ/dugeþ (f. ō), v.h.a. tugad/tugund (f. i) > all.m. Tugend, v.fr. duged (f.) ♦ ēad, v.n. auðr, v.h.a. ōt {nt. a}, v.s. ōd (nt.) ♦ ēadignes (f. jō) ♦ forþspōwnes (f. jō) ♦ gesǣlignes (f. jō) ♦ (ge)sǣlþ ← ♦ (ge)sundfulnes (f. jō) ♦ gesynto/gesyntu (f. ō) ♦ gōd > a.m. good, v.n. gott, v.h.a. guot > all.m. Gut {nt. a} ♦ gōdnes (f. jō) > a.m. goodness ♦ grōwnes (f. jō) ♦ hǣl (f.), hǣle (f. ōn), v.n. heill (f.) ♦ hǣlu/hǣlo, v.h.a. heilī {f. īn}, v.s. hēli (f.) ♦ orsorgnes (f. jō) ♦ sǣl/sēl (m. i) ♦ we(o)la/w(e)ala (m. an) > a.m. weal, v.h.a. wela/wola, v.s. welo.
accorder le bonheur
ēad(i)gian (Vf2) ♦ geblissian (Vf2). qui se préoccupe/se soucie du bonheur de gemyndig.

3. (délice, délectation, joie) blēofæstnes (f. jō) ♦ (ge)lustfullung/(ge)lustfulling (f. ō) ♦ (ge)lustfulnes (f. jō) > a.m. lustfulness ♦ lēof (m.) ♦ liss/līþs (f. jō) ♦ lust (m. a) > a.m. lust, got. lustus (m. u), v.n. lyst, v.h.a. lust (f. i) > all.m. Lust, v.s. lust, v.fr. lust ♦ myrgen/mirgen (f.) ♦ nē(o)d/nȳd/nīed (f. i), v.s. niud, v.fr. niod ♦ scyrtung (f. ō) ♦ willa (m. an) > a.m. will, got. wilja (m. jan), v.n. vili (m. jan), v.h.a. willo (m. jan) > all.m. Wille, v.s. willio, v.fr. willa ♦ wynn (f. i), v.h.a. wunna (f. jō), v.h.a. wunnī (f. īn) > all.m. Wonne, v.s. wunnea.
grand bonheur
hēahsǣl (f.). bonheur de la jeunesse geogoþmyrhþ/geoguþmyrhþ (f. ō). bonheur de posséder des terres ēþelwynn (f. i). bonheur des femmes (MARIE) wīfa wuldor (nt. a) ♦ wīfa wynn. bonheur du foyer ēþeldrēam (m. a). bonheur du pays ēþelwynn (f. i). bonheur futile īdelbliss (f. jō). bonheur parmi les siens lēodwynn (f. i). bonheur terrestre woruldblis(s)/weoroldbliss (f. jō) ♦ worulddrēam/weorolddrēam (m. a) ♦ woruldhyht/weoroldhyht (m.). dans le bonheur ēadiglīce(ge)blīþe gefēalīcegesǣligelustfullīce/lystfullīce > a.m. lustfully ♦ on sǣlum unmurnlīce. jour de bonheur wildæg (m. a) ♦ wyndæg (m. a). procurer du bonheur (ge)lustfullian (Vf2) ♦ (ge)ōleccan (Vf1) ♦ lystan/listan > a.m. list, v.n. lysta, v.h.a. lustan (Vf1). trouver son bonheur dans drēogan (VF2) > a.m. dree, got. driugan (VF2), v.n. drýgja (Vf) ♦ (ge)lufian > a.m. love, v.h.a. lubōn > all.m. lieben {Vf2} ♦ (ge)lustfullian (Vf2) ♦ gelustian (Vf) ♦ unnan, v.n. unna, v.h.a. giunnan/gunnan > all.m. gönnen {perf. pr.} ♦ wel (ge)līcian (Vf2).

4. (grâce, bénédiction) bēn (f. i) ♦ bletsung/bledsung (f. ō) > a.m. blessing.