connaissance

connaissance, n.


1. (d’un fait) andgi(e)t/andget/andgyt/on(d)git (nt. a) ♦ andgiete (f.) ♦ cȳþþ(u) (f. ō) > a.m. kith, got. kunþi (nt. ja), v.h.a. kundi (f.), v.fr. kethe/kede ♦ (ge)witnes (f. jō) > a.m. witness ♦ ingehygd/ingehīd/ingehȳd (f. i) ♦ ingewitnes (f. jō) ♦ oncnāw(en)nes (f. jō) ♦ ongesetenes (f. jō) ♦ ongi(e)tenes (f. jō) ♦ wīsdōm (m. a) > a.m. wisdom, v.n. vísdómr (m. a), v.h.a. wīstuom (m. et nt. a) > all.m. Weistum, v.s. wīsdōm, v.fr. wīsdōm. (connaissance acquise par investigation) gefrige. avoir connaissance de becnāwan (VF7) ♦ (ge)cnāwan (VF7) > a.m. know ♦ (ge)cunnan > a.m. can, got. kunnan, v.n. kunna, v.h.a. kunnan > all.m. können, v.s. kunnan, v.fr. kunna {perf. pr.} ♦ (ge)witan/weotan, got. witan, v.n. vita, v.h.a. wizzan > all.m. wissen, v.s. witan, v.fr. wita {perf. pr.} ♦ ongi(e)tan/angi(e)tan (VF5). qui a connaissance de gecnǣwe gecȳþig gefrǣge/gefrēge, v.s. gifrāgi ♦ gewiss, v.h.a. giwis > all.m. gewiss, v.s. wiss, v.fr. wiss ♦ wær, got. wars, v.n. varr, v.h.a. giwar > all.m. gewahr, v.s. war ♦ witende. personne qui a connaissance de (ge)wita, v.h.a. giwizo {m. an}, v.s. gewito ♦ oncnāwend (m. nd). à ma connaissance mīne gefrǣge.

2. (savoir, familiarité)a. cūþnes/cȳþnes (f. jō) ♦ cȳþþ(u) ← ♦ hīredwist (f. i) ♦ hīwcuþnes (f. jō) ♦ hīwcuþrǣdnes (f. jō). connaissance de la loi/de la loi judaïque/des règlements ǣcræft (m. a). connaissance du latin lǣdenlār (f. ō). connaissance intime (DE QUELQU’UN) sundorcȳþþu (f. ō). acquérir la connaissance (D’UN SUJET) leornian (Vf2) > a.m. learn, got. laisjan (Vf1), v.h.a. lernēn/lirnēn (Vf3) > all.m. lernen, v.s. līnōn, v.fr. lernia/lirnia ♦ onfindan/anfindan (VF3) ♦ onwrēon/anwrēon (VF1/2), v.h.a. intrīhan (VF1) ♦ rǣdan (VF7/Vf1) > a.m. read, got. raidjan (Vf1), v.n. ráða (VF7), v.h.a. rātan (VF7) > all.m. raten, v.s. rādan, v.fr. rēda (VF7). prendre connaissance (EN LISANT) leornian ← ♦ rǣdan ← ♦ oferrǣdan (VF7/Vf1) ♦ þurhrǣdan (VF7).


b. connaissances
cræft (m. a) > a.m. craft, v.n. kraptr (m.), v.h.a. kraft (f. i) > all.m. Kraft, v.s. kraft (m. et f.), v.fr. kreft ♦ cȳþþ(u) ← ♦ gelǣrednes (f. jō) ♦ getȳdnes (f. jō) ♦ ingehygd/ingehīd/ingehȳd (f. i) ♦ lār > a.m. lore, v.h.a. lēra > all.m. Lehre {f. ō}, v.s. lēra, v.fr. lāre ♦ lārcræft (m. a) ♦ leornes (f. jō) ♦ leornungcræft/leorningcræft (m. a) ♦ oncnāwung (f. ō) ♦ ongi(e)tenes (f. jō) ♦ stafas (m. pl. a) ♦ tocnāw(en)nes (f. jō) ♦ wīsdōm ←. connaissances en poésie leoþcræft (m. a). qui a des connaissances scientifiques woruldwīs/weoroldwīs.


3.
(conscience) perte de connaissance geswōgung/geswōwung (f. ō) ♦ swīma (m. an), v.fr. swīma. reprendre connaissance cuman > a.m. come, got. qiman, v.n. koma, v.h.a. queman/koman > all.m. kommen, v.s. kuman, v.fr. kuma {VF4} ♦ cwician/cwycian/cucian (Vf2) ♦ geedcwician/geedcucian/geeþcucigan (Vf2). sans connaissance geswogen.


4.
(ami, relation) cūþa (m. an) ♦ frē(o)nd/frīond/frī(e)nd/frīand > a.m. friend, got. frijōnds, v.n. frændi, v.h.a. friunt > all.m. Freund, v.s. friund, v.fr. friond/friund {m. nd} ♦ (ge)fēra (m. an) ♦ wine, v.n. vinr, v.h.a. wini, v.s. wini {m. i}. vieille connaissance ealdcȳþþu (f. ō).